کولرهای آبی دستگاههایی برای خنک کردن هوا هستند که هنوز هم در بسیاری از خانهها مورد استفاده قرار میگیرند. این کولرها انرژی کمی مصرف میکنند؛ زیرا با مقدار کمی برق و با افزودن رطوبت به هوا، هوای گرم را خنک میکنند.
مهمترین قطعهای که این کار را در کولر انجام میدهد، پمپ آب است. پمپ، فرآیند خنکسازی را در چند گام پیش میبرد. پس از ورود آب به کولر، پمپ مسئول رساندن آب به پدها یا پوشالهاست. پمپ آب را به جریان میاندازد و توسط لولههای توزیع، آن را به طور یکنواخت روی پوشالها پخش میکند. وقتی پوشالها خیس شدند، هوای گرم از میان آنها عبور کرده و مرطوب میشود. این رطوبت باعث خنک شدن هوا میگردد. سپس هوای خنک از طریق دریچههای کولر به بیرون هدایت شده و فضای اتاق را خنک میکند. اگر پمپ خراب شود، کولر به درستی کار نخواهد کرد و اولین قسمتی که باید بررسی شود، همان پمپ است. در این نوشته به دلایل احتمالی خرابی پمپ کولر آبی و روشهای رفع آن پرداختهایم.
رونیکس را بخوانید.
چرا پمپ کولر آبی کار نمیکند؟
خیلیها وقتی میبینند کولر آبیشان درست کار نمیکند، فکر میکنند پمپ آن سوخته یا مشکل جدی دارد. اما گاهی دلیل کار نکردن پمپ، یک مشکل ساده مثل شل بودن سیمها یا خرابی کلید روشن/خاموش است و جای نگرانی نیست. با بررسی پنج نکته ساده میتوان فهمید که مشکل از پمپ است یا از بخشهای دیگر کولر.
متصل نبودن پمپ به برق، اولین علت درست کار نکردن کولر آبی
گاهی اوقات همه اجزای کولر سالم هستند، اما تنها دلیل کار نکردن آن این است که پمپ به برق وصل نیست. تشخیص این مشکل بسیار ساده است. میتوانید با استفاده از یک مولتیمتر دیجیتال مانند مدل RH-9602 رونیکس، بررسی کنید که آیا پمپ کولر برق دارد یا نه. با این دستگاه متوجه میشوید که آیا برق از کلید کولر خارج میشود و به پمپ میرسد. اگر برق به پمپ میرسد ولی پمپ روشن نمیشود، باید سیمکشی کولر را چک کنید. همچنین میتوانید با یک فازمتر مانند مدل RH-2714 رونیکس، وجود جریان برق در صفحهکلید کولر را بررسی کنید. در بعضی موارد، دلیل روشن نشدن پمپ کولر آبی ممکن است خرابی صفحهکلید یا مشکل در سیمکشی آن باشد.
دومین علت کارنکردن پمپ کولر آبی، عدم آبرسانی به پمپ
همانطور که پیشتر اشاره کردیم، اصلیترین کار پمپ، رساندن آب و پخش آن روی پوشالهاست. اگر آب به پمپ نرسد، کولر نمیتواند هوای خنک ایجاد کند. این موضوع بسیار مهم است. اگر برای مدت زیادی آب به پمپ نرسد، ممکن است پمپ بسوزد. در این حالت، بوی نامطبوعی شبیه سوختگی از دریچههای کولر به مشام میرسد. دلیل اصلی این اتفاق در بیشتر موارد، قطع شدن آب ورودی به کولر است.
اگر هوای خروجی از کولر گرم بود، به احتمال زیاد سیستم آبرسانی پمپ با مشکل مواجه شده است. رفع این مشکل معمولاً ساده است. ابتدا مطمئن شوید که آب به کولر میرسد و اتصال منبع آب ورودی برقرار است. تا زمانی که از رسیدن آب به کولر اطمینان ندارید، دستگاه را روشن نکنید. امکان سوختن پمپ به دلیل نبود آب یا خرابی قطعهای به نام شناور، بسیار زیاد است.
گرفتگی شلنگ انتقال آب، سومین علت کارنکردن پمپ کولر
گاهی اوقات شیر آب اصلی باز است و داخل کولر هم آب به اندازه کافی وجود دارد؛ اما اگر شلنگ آب رسان بسته یا مسدود شده باشد، پمپ کولر روشن نمیشود. در صورتی که شلنگ متصل به پمپ خراب باشد، باید به سرعت آن را عوض کنید. ممکن است رسوبهای داخل شلنگ، مسیر عبور آب را ببندند و از جریان یافتن آب جلوگیری کنند. برای اطمینان از اینکه آب از شلنگ عبور میکند، اول مطمئن شوید که شیر ورودی آب کاملاً باز است. اگر سیمهای برق متصل بودند و برق به پمپ میرسید، قطعاً مشکل از شلنگ کولر است. تعویض شلنگ کار سختی نیست و میتوانید خودتان این کار را انجام دهید.
علت چهارم، پوسیدگی بدنه کولر و تشکیل رسوب در کف کولر و پمپ آن
گاهی اوقات دلیل کار نکردن پمپ کولر آبی، فرسودگی بدنه کولر و جمع شدن رسوب در کف آن است. این مشکل میتواند پیامدهای مختلفی داشته باشد. برای مثال، اگر بدنه کولر بر اثر تابش آفتاب سوراخ شده باشد، آب داخل کولر جمع نمیشود و به بیرون نشت میکند. در چنین شرایطی میتوانید با عایق کردن کولر یا نصب یک فیلتر، از ورود رسوب و ذرات اضافی به داخل شلنگ و پایه پمپ جلوگیری کنید.
کثیف بودن و کهنگی پوشالها، پنجمین علت کارنکردن پمپ
کثیف یا فرسوده بودن پدهای کولر باعث مسدود شدن شلنگها میشود. وقتی پدها آلوده باشند، نمیتوانند آب پمپ شده را به خوبی جذب کنند. این کمبود آبرسانی سبب داغ شدن و سوختن پمپ خواهد شد. اگر آلودگی پدها به موقع تمیز نشود، فضای داخلی کولر نیز کثیف شده و در کف آن رسوب ایجاد میکند. در نهایت، با گرفتگی شلنگ و تشکیل رسوب در کف، پمپ از کار میافتد.
روغنکاری پمپ در تعمیر کولر آبی
علاوه بر مواردی که گفته شد، روغنکاری پمپ هم میتواند نقش مهمی در خنککاری و راهاندازی دوباره آن داشته باشد. گاهی اوقات نقطه اتصال شفت پمپ و بوش درپوش آن، بدون روغن میماند و خشک میشود. این موضوع روی کارکرد پمپ تأثیر میگذارد و باعث میشود پمپ به درستی عمل نکند. در بعضی موارد، همین دلیل باعث میشود پمپ کولر آبی روشن نشود و حتی ممکن است بسوزد. بهترین راهحل در چنین شرایطی، استفاده از روغن مناسب برای روغنکاری پمپ است. روش روغنکاری پمپ به ترتیب زیر انجام میشود:
۱) ابتدا برق کولر را از فیوز اصلی قطع کنید.
۲) با کمک پیچگوشتی و دیگر ابزارهای مناسب، پیچهای پمپ را باز کرده و پمپ را از داخل کولر خارج کنید.
۳) با آچار مناسب، درپوش پمپ را باز کنید و آن را بردارید.
۴) سپس محل تماس بوش و شفت را با روغن خوب و مناسب چرب کنید. (استفاده از روغن مناسب شرط اصلی محافظت از پمپ در برابر رطوبت است.)
دیگر علتهای درست کارنکردن پمپ کولر آبی
در بسیاری از موارد، مشکل پمپ کولر با راهنماییهای ساده قابل حل است. در اکثر خانههای ایران – به جز تهران – از کولر آبی استفاده میشود و یکی از اصلیترین بخشهایی که عملکرد خوب کولر به آن وابسته است، پمپ آب آن میباشد. علاوه بر این، گاهی تنها چند تکه آشغال یا باقیمانده پوشالهای فرسوده باعث از کار افتادن پمپ میشوند. این ذرات میتوانند وارد پمپ آب شوند و در کارکرد آن اختلال ایجاد کنند. اگر بدنه و کف محفظه کولر به طور منظم تمیز نشود، این مشکل ادامه پیدا میکند و حتی ممکن است باعث نیمسوز یا سوختن کامل پمپ شود.
گاهی اوقات نیز تمام نکات را بررسی میکنیم، اما در نهایت متوجه میشویم پمپ سوخته است و باید هرچه سریعتر تعویض گردد. البته تعمیر پمپ سوخته ممکن است، اما معمولاً کار دشواری است و هزینه زیادی دارد. در واقع، در چنین شرایطی هزینهای که برای تعمیر پمپ کولر آبی پرداخت میکنید، تقریباً معادل خرید یک پمپ جدید خواهد بود.
راهحل کارنکردن پمپ کولر آبی
برای رفع مشکل پمپ کولر آبی راههای مختلفی هست. میتوانید با چند مرحله ساده بررسی کنید که آیا پمپ سوخته یا نه. یادگیری روش صحیح مونتاژ کولر آبی و نحوه راهاندازی آن، مهمترین نکته برای افزایش عمر پمپ است. اگر کولر را از اول درست نصب کنید، میتوانید مطمئن باشید که پمپ آن مدت بیشتری کار میکند. همچنین، اگر کانالکشی کولر به شکل اصولی انجام شود، از جمع شدن رسوب در پمپ آب و شلنگ آن جلوگیری میشود و با این روش پمپ دچار سوختگی جزئی نمیشود. اما اگر روزی دیدید پمپ کولر آبی کار نمیکند، قبل از اینکه نگران سوختن آن شوید، مواردی که گفته شد را دوباره چک کنید.
سؤالات متداول
آیا میتوان پمپ سوخته کولر را تعمیر کرد؟
بله، تعمیر آن امکانپذیر است، اما معمولاً کار دشواری است و هزینه زیادی دارد. در بسیاری از مواقع، هزینه تعمیر پمپ کولر آبی تقریباً معادل خرید یک پمپ جدید تمام میشود. به همین دلیل، بیشتر افراد ترجیح میدهند به جای تعمیر، از یک پمپ نو استفاده کنند.
آیا پوشال فرسوده میتواند به پمپ آسیب بزند؟
قطعاً. اگر پوشال کولر کهنه یا آلوده باشد، ذرات ریز و گردوغبار آن ممکن است وارد پمپ آب شود و مسیر آن را مسدود کند. اگر این گرفتگی برطرف نشود، میتواند باعث داغ شدن و در نهایت سوختن پمپ شود.
اگر آب به کولر وصل است، چرا داخل کولر آب نیست؟
علت اصلی معمولاً گرفتگی شلنگ آب ورودی است. وقتی شلنگ رسوب بگیرد یا مسدود شود، آب نمیتواند به داخل کولر برسد و در نتیجه پمپ روشن نمیشود.
