بتن مسلح چیست؟ راهنمای تخریب بتن آرمه

بتن از ترکیب موادی مانند سیمان، آب و سنگدانه‌ها به دست می‌آید. این ماده را می‌توان بر پایه مواد تشکیل‌دهنده، روش ساخت، جایی که استفاده می‌شود و موارد دیگر، به گروه‌های گوناگونی مانند بتن سبک، بتن پیش‌ساخته و بتن معمولی تقسیم کرد. یکی از پرکاربردترین و مقاوم‌ترین انواع بتن، بتن مسلح یا بتن آرمه است. در این مقاله از مجله رونیکس به این پرسش پاسخ می‌دهیم که بتن مسلح چیست و در پایان، روش‌های تخریب آن را بررسی می‌کنیم.

رونیکس را بخوانید.

بتن آرمه چیست؟

استفاده از بتن ساده یا همان بتن بدون آرماتور، برای برخی ساختمان‌ها گزینه مناسبی نیست. دلیل این است که این نوع بتن، توانایی کمی در برابر نیروهای کششی دارد و انعطاف پایینی نشان می‌دهد. همچنین هنگام وقوع لرزش‌ها ممکن است استحکام کافی را از دست بدهد. در بتن‌های مسلح، برای قوی‌تر کردن بتن، هنگام سفت شدن آن، از میلگرد، توری‌های فلزی، یا الیاف مخصوص استفاده می‌شود.

مزایا و کاستی‌های بتن مسلح

بتن مسلح یکی از پرکاربردترین مصالح در ساخت‌وساز است. این ماده ترکیبی از بتن معمولی و میلگردهای فولادی است که با هم ویژگی‌های مفیدی ایجاد می‌کنند. در ادامه نقاط قوت و ضعف این مصالح را مرور می‌کنیم.

**نقاط قوت:**
– **مقاومت بالا:** بتن مسلح در برابر نیروهای فشاری بسیار مقاوم است و میلگردهای داخل آن نیز مقاومت کششی خوبی دارند. این ترکیب، ماده‌ای مستحکم و بادوام می‌سازد.
– **شکل‌پذیری:** این ماده را می‌توان قبل از سفت شدن در قالب‌های مختلف ریخت و تقریباً هر شکل و طرحی را با آن اجرا کرد.
– **دوام:** در صورت طراحی و اجرای صحیح، سازه‌های بتنی می‌توانند برای دهه‌ها و حتی قرن‌ها پایدار بمانند.
– **مقاومت در برابر آتش:** بتن در برابر حرارت و آتشسوزی مقاومت خوبی از خود نشان می‌دهد و از گسترش سریع آتش جلوگیری می‌کند.
– **هزینه نسبتاً مناسب:** مواد اولیه آن عمدتاً (شن، ماسه، سیمان و فولاد) در دسترس هستند و این موضوع آن را به گزینه‌ای مقرون‌به‌صرفه تبدیل کرده است.

**نقاط ضعف:**
– **وزن زیاد:** بتن مسلح سنگین است. این وزن بالا می‌تواند در برخی پروژه‌ها چالش‌برانگیز باشد.
– **زمان‌بر بودن اجرا:** فرآیند قالب‌بندی، قرار دادن میلگردها، ریختن بتن و منتظر ماندن برای سفت شدن آن، زمان زیادی می‌برد.
– **نیاز به نظارت دقیق:** کیفیت نهایی به شدت به دقت در طراحی، جنس مواد، نسبت‌های اختلاط و عمل‌آوری صحیح بستگی دارد.
– **ترک‌خوردگی:** بتن ممکن است در طول زمان ترک‌های کوچکی بردارد که اگر کنترل نشود، می‌تواند بر دوام و ظاهر سازه اثر بگذارد.
– **مشکل در تغییر یا تخریب:** پس از ساخته شدن، ایجاد تغییرات در سازه بتنی یا تخریب آن کار دشواری است.

فرق بتن و بتن آرمه چیست؟

بتن مسلح از همان موادی ساخته می‌شود که بتن معمولی، با این اضافه که در آن از میلگردهای فولادی هم استفاده می‌گردد. وجود این میلگردها باعث می‌شود مقاومت بتن در برابر نیروهای کششی به طور چشمگیری افزایش یابد. در واقع، وقتی در یک سازه از بتن مسلح استفاده می‌کنیم، نیروهای کششی ایجاد شده به جای آنکه بتن را تحت فشار قرار دهند، توسط میلگردها جذب می‌شوند. این کار از ترک خوردن و شکستن بتن جلوگیری می‌کند.

بتن مسلح چه کاربردی دارد؟

به طور معمول، از بتن ساده در جاهایی استفاده می‌شود که نیاز به تحمل نیروهای کششی زیاد نیست؛ مثلاً در ساخت پیاده‌روها. اما بتن مسلح (آرمه) در پروژه‌های بزرگ مانند ساخت سدها، پل‌ها، سازه‌های مهندسی و نیز به جای تیرها و ستون‌های فولادی در اسکلت‌بندی ساختمان‌ها کاربرد گسترده‌ای دارد.

انواع بتن مسلح

می‌توان گفت شناخته‌شده‌ترین و پرکاربردترین انواع بتن‌های تقویت‌شده، بتن‌های مسلح با میلگرد و بتن‌های مسلح با الیاف هستند. اما بتن‌های مسلح بر اساس ماده‌ای که برای تقویت آن‌ها به کار می‌رود، به دسته‌های گوناگون دیگری نیز تقسیم می‌شوند:

بتن مسلح با میلگرد
بتن پیش‌تنیده
بتن پس‌تنیده
بتن پیش‌ساخته
بتن مسلح با عایق ماندگار
بتن مسلح با الیاف فولادی
بتن مسلح با الیاف شیشه‌ای
بتن مسلح با الیاف طبیعی
بتن مسلح با الیاف پلی‌پروپیلن
بتن مسلح با الیاف آزبست
بتن مسلح با الیاف کربن

راهنمای تخریب بتن آرمه

از آنجا که بتن مسلح استحکام بالایی به سازه‌ها می‌بخشد، برای تعمیر یا از بین بردن سازه‌های بتنی به ابزارهای ویژه‌ای نیاز داریم. اگر بخواهید روی سطوح بتنی سوراخ ایجاد کنید یا بخشی از آن را بتراشید، مناسب‌ترین وسیله برای این کار، دستگاه‌های بتن‌کن هستند. البته این ابزارها تا حدی توانایی تخریب نیز دارند، اما معمولاً پیشنهاد می‌شود برای کارهای تخریب سنگین از آن‌ها استفاده نکنید. شرکت رونیکس، انواع بتن‌کن با طراحی چهارشیار و پنج شیار را برای نیازهای گوناگون تولید می‌کند.

برای آشنایی با انواع دریل بتن‌کن رونیکس کلیک کنید.

برای تخریب بتن، روش‌های مختلفی مانند تخریب با واترجت، تخریب مکانیکی و تخریب با کمک مواد شیمیایی وجود دارد که با توجه به نوع پروژه می‌توان از هر یک استفاده کرد. در ادامه، هر کدام از این روش‌ها را بررسی می‌کنیم:

تخریب بتن آرمه با واترجت

این شیوه عمدتاً برای فرسایش سبک مورد استفاده قرار می‌گیرد. در روش فرسایش با جت آب، از فشار بسیار بالای آب برای از بین بردن یا بازسازی بخش‌های بتنی آسیب‌دیده و فرسوده استفاده می‌شود. این تکنیک، معایب روش‌های دیگر را ندارد و کار شما را در سریع‌ترین زمان ممکن به پایان می‌رساند.

تخریب بتن مسلح با استفاده از فشار بسیار قوی آب انجام می‌شود. در این روش، جریان آب با قدرت بالا به سطح بتن پاشیده می‌شود تا آن را خرد کرده و جدا کند. این کار برای برداشتن لایه‌های فرسوده، باز کردن قسمتی از سازه یا آماده کردن سطح برای تعمیرات بعدی استفاده می‌شود. روش واترجت معمولاً سر و صدای کم‌تری نسبت به روش‌های مکانیکی دارد و گرد و غبار کم‌تری هم تولید می‌کند.

تخریب بتن آرمه با مواد شیمیایی

در این شیوه، ابتدا سوراخ‌هایی در بتن ایجاد می‌شود. سپس مواد شیمیایی مخصوصی که توانایی انبساط و افزایش حجم دارند (مانند کتراک) را داخل این سوراخ‌ها می‌ریزند. این مواد به مرور زمان منبسط می‌شوند و فشار زیادی به بتن وارد می‌کنند. در نتیجه، بتن ترک خورده و سست می‌شود. پس از آن، می‌توان بتن‌های تخریب شده را به راحتی با دست جدا کرد. اگر قطعات بزرگ و سنگین باشند، از جرثقیل برای برداشتن آن‌ها استفاده می‌شود.

تخریب بتن‌های مسلح یا همان بتن آرمه با استفاده از ماده‌ای به نام کتراک انجام می‌شود. کتراک یک پودر شیمیایی ویژه است که پس از مخلوط شدن با آب، داخل سوراخ‌های ایجاد شده در بتن ریخته می‌شود. این ماده به تدریج و با گذشت زمان منبسط می‌شود و نیروی زیادی از داخل به بتن وارد می‌کند. این نیروی تدریجی و فشاری باعث می‌شود بتن بدون سر و صدا، لرزش و پرتاب ذرات، ترک خورده و خرد شود. این روش، یک راه ایمن، بی‌صدا و تمیز برای تخریب بتن‌های محکم است.

تخریب بتن آرمه با روش مکانیکی

رایج‌ترین و پرکاربردترین راه برای شکستن بتن مسلح، روش مکانیکی است. در این روش، با استفاده از دستگاه‌های قدرتمند، بتن را خرد و جدا می‌کنند. برخی از معمول‌ترین این ابزارها، کمپرسورهای بادی و چکش‌های تخریب هستند که بسته به اندازه و مقدار کار، در مدل‌های گوناگونی ساخته می‌شوند.

یکی از روش‌های رایج برای شکستن بتن مسلح، استفاده از چکش تخریب است. چکش‌های تخریب معمولاً بر اساس وزن‌شان دسته‌بندی می‌شوند. هرچه چکش سنگین‌تر باشد، نیروی ضربه‌ی بیشتری تولید می‌کند و قوی‌تر عمل می‌کند. برای کارهای سبک‌تر مانند تخریب دیوارهای نازک یا سطوح کوچک، چکش‌های سبک‌تر مناسب هستند. اما برای پروژه‌های بزرگ و سنگین مانند شکستن فونداسیون یا سطوح ضخیم بتنی، بهتر است از چکش‌های تخریب سنگین‌تر و صنعتی استفاده شود.

رونیکس؛ تولیدکننده بهترین بتن‌کن و چکش تخریب‌های بازار ابزار ایران

تولیدکنندگان بسیاری در بازار، چکش تخریب را در وزن‌های گوناگون عرضه می‌کنند. رونیکس که از نام‌های پیشرو در صنعت ابزار ایران به شمار می‌رود، انواع مختلفی از چکش‌های تخریب و بتن‌کن را برای کارهای سوراخکاری و تخریب تولید می‌کند. اگر قصد خرید این محصولات از برند رونیکس را دارید، می‌توانید به نمایندگی‌های فروش این شرکت در شهرهای مختلف مراجعه نمایید. به نظر شما چه راه‌های دیگری برای تخریب بتن‌های مسلح وجود دارد؟

بیشتر بخوانید:«چکش تخریب 7.5 کیلویی رونیکس مدل 2800»«چکش تخریب 18 کیلویی 2818 رونیکس»